Rząd opublikował projekt ustawy, która dostosowuje polskie przepisy do rozporządzenia eIDAS 2.0, wprowadzającego nowe europejskie ramy dla identyfikacji elektronicznej i usług zaufania. To kolejny krok w kierunku budowy Europejskiego Portfela Tożsamości Cyfrowej (EUDI Wallet) – narzędzia, które ma zrewolucjonizować sposób, w jaki obywatele i firmy potwierdzają swoją tożsamość online.
👉 Projekt ustawy dostępny jest na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
Kluczowe zmiany w polskich przepisach
Projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej oraz niektórych innych ustaw (UC122) zakłada m.in.:
- wdrożenie Europejskiego Portfela Tożsamości Cyfrowej, który ma być dostępny dla każdej osoby fizycznej i prawnej w Polsce,
- bezpłatny kwalifikowany podpis elektroniczny dla posiadaczy portfela (do celów nieprofesjonalnych),
- rozszerzenie kompetencji ministra właściwego do spraw informatyzacji, który będzie odpowiadał za wdrożenie i nadzór nad systemem,
- utworzenie rejestru stron ufających portfelom cyfrowym, czyli instytucji i firm, które będą z nich korzystać do uwierzytelniania klientów,
- wzmocnienie nadzoru nad dostawcami usług zaufania – podmiotami odpowiedzialnymi za wydawanie certyfikatów, podpisów i pieczęci elektronicznych.
Projekt zakłada również szereg zmian w ustawach o informatyzacji administracji publicznej i o aplikacji mObywatel. Dzięki temu aplikacja stanie się częścią ekosystemu europejskich portfeli tożsamości, co pozwoli na potwierdzanie tożsamości w całej UE – nie tylko w Polsce.
Co to oznacza dla obywateli?
Najbardziej widocznym elementem eIDAS 2.0 będzie portfel tożsamości cyfrowej – aplikacja mobilna, w której użytkownik będzie mógł przechowywać swoje dane osobowe i cyfrowe wersje dokumentów, takich jak prawo jazdy, dyplom czy licencja zawodowa. Portfel ma umożliwić:
- logowanie się do usług publicznych i prywatnych w całej UE,
- elektroniczne podpisywanie dokumentów,
- szybkie potwierdzanie uprawnień i kwalifikacji.
Dzięki temu wiele spraw urzędowych i biznesowych załatwimy zdalnie – bez konieczności wizyty w urzędzie czy przesyłania skanów dokumentów.
Zmiany dla przedsiębiorców
Firmy, które zintegrują swoje systemy z europejskim portfelem, zyskają możliwość zdalnego uwierzytelniania klientów z innych krajów UE. To uprości procesy rejestracji, weryfikacji tożsamości i podpisywania umów.
Dodatkowo eIDAS 2.0 wprowadza kwalifikowane certyfikaty dla stron internetowych, które pozwolą jasno zidentyfikować właściciela witryny – co zwiększy bezpieczeństwo transakcji online i ograniczy liczbę prób phishingu.
Korzyści dla administracji publicznej
Dla urzędów i instytucji publicznych eIDAS 2.0 oznacza kolejny etap cyfryzacji. Obywatele będą mogli korzystać z usług administracji – od rejestracji pojazdu po wnioski o świadczenia – w pełni online i transgranicznie. To ułatwi życie osobom pracującym lub studiującym za granicą, a jednocześnie odciąży urzędy.
Wyzwania i odpowiedzialność
Wraz z rozwojem cyfrowej tożsamości rośnie znaczenie dostawców usług zaufania, takich jak Cencert, którzy odpowiadają za wydawanie certyfikatów, podpisów i weryfikację danych. Ich rola w nowym ekosystemie eIDAS 2.0 będzie kluczowa – od jakości i bezpieczeństwa ich usług zależeć będzie zaufanie do całego systemu.
Czym jest eIDAS 2.0?
Rozporządzenie eIDAS (electronic IDentification, Authentication and trust Services) zostało wprowadzone w 2014 r. w celu ujednolicenia zasad identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w całej UE. Pozwala ono np. używać polskiego podpisu elektronicznego w innych państwach członkowskich.
Nowa wersja – eIDAS 2.0 – to odpowiedź na potrzeby społeczeństwa cyfrowego. Wprowadza:
- Europejski Portfel Tożsamości Cyfrowej,
- kwalifikowane certyfikaty stron internetowych,
- nowe zasady nadzoru nad usługami zaufania,
- oraz mechanizmy interoperacyjności między krajami UE.
W praktyce eIDAS 2.0 ma uczynić cyfrową identyfikację prostszą, bezpieczniejszą i bardziej uniwersalną.
